Den Haag - In Stadskanaal ketenden bewoners zich uit protest vast toen bekend werd dat de gemeente 1.500 lichtmasten in het buitengebied wilde verwijderen. Participatie van bewoners is daarom noodzakelijk. Dat is de uitkomst van de Duurzame Verlichtingstafel, een bijeenkomst met gemeenten, provincie en deskundigen.

Volgens Jan Beintema, wethouder in Hellendoorn, is “licht een emotioneel onderwerp”. Zijn gemeente wilde 400 van de 800 lichtmasten in het buitengebied schrappen, onder het motto: 'Geen verlichting, tenzij…'. "Er was veel emotie en weerstand. Bewoners willen geen enkele lamp minder.” Daarom hebben we bijeenkomsten georganiseerd. We hebben uitgelegd dat er een landelijke richtlijn is, maar ook dat het een kwestie is van 'slim kijken'. Zo brandde er licht bij een bushalte waar ’s avonds nooit een bus stopt. Ook is licht vaak op de autoweg gericht terwijl het fietspad donker is. Door lichtmasten te verplaatsen kun je daar verandering in aanbrengen."

Dynamische verlichting

Deskundige Charlotte de Wolff, docent toegepaste psychologie deed onderzoek naar de ervaringen met dynamische verlichting met knopbediening op fietspaden in Stadskanaal. "Op het proeftraject werd de verlichting standaard tachtig procent gedimd; als er op een knop werd gedrukt sprong de verlichting aan tot dertig procent gedimd.” Gebruikerservaringen bleken overwegend positief.

Energiebesparing en CO2-reductie

“Als je het goed uitlegt creëer je draagvlak," zo ervaart ook gedeputeerde Ine Bakker van de provincie Overijssel, "We organiseren informatieavonden en publieksprogramma’s om inwoners ervan bewust te maken dat minder licht niets afdoet aan de sociale- en verkeersveiligheid, maar wel bijdraagt aan energiebesparing en CO2-reductie.

Lichtmasten buitengebied

Jan Bessembinders, wethouder in Stadskanaal: "In 2008 wilde de raad 1.500 lichtmasten in het buitengebied verwijderen. Daarop volgde veel protest. Bewoners ketenden zich vast aan palen en we haalden Hart van Nederland."

Verlichtingspunten en veiligheid

Nieuwe plannen werden gemaakt. "Maar dit keer met participatie. En we stelden bewoners in het landelijk gebied de vraag wat zij de belangrijkste functie van verlichting vonden. Daaruit kwamen verkeersveiligheid en sociale veiligheid naar voren. Het aantal verlichtingspunten mag best minder, maar zorg dan wel voor goed verlichte bermen en goede oriënterende verlichting."

De volgende Duurzame verlichtingstafel zal plaatsvinden op 23 januari in Rotterdam en heeft als thema techniek en meten van energiebesparing in de openbare verlichting.